Wolken in het polyester

Al enige tijd komen op het North Beach forum en blog vragen over de wolkige vlekken in het polyester. Ook komt het onderwerp bijna ieder jaar ter tafel op onze droge winterbijeenkomst.

Op de Hiswa sprak ik met Eli van den Broek, van Boot Vaarklaar. Eli werkte mee aan diverse artikelen in de Waterkampioen over bootonderhoud en polyester reparatie, iets waar hij in zijn dagelijks werk voor Boot Vaarklaar veel mee te maken heeft. Toevallig is Eli ook mede initiator van de Small Ships Race van De Toerzeilers. (En dus vanzelfsprekend ook groot fan van de North Beach)

Eli geeft de volgende mogelijke verklaring.

Een polyester romp zoals van de North Beach, wordt gemaakt door gelcoat aan te brengen in een mal. De mal is meestal van polyester en wordt voor het begin van de bouw ingewaxed. Ondanks die wax kan er styreentransport plaatsvinden vanuit de gelcoat naar de mal. Afhankelijk van de kwaliteit van de mal is dit styreentransport niet op alle plaatsen hetzelfde. Dit levert verschillen op in het hardingsproces van de gelcoat. Met name donkere kleuren zijn hier gevoelig voor. Dit veroorzaakt wat men vaak noemt: "pigmentshifting", wat eruit ziet alsof je het pigment niet goed gemengd heb. Een van de mogelijke oorzaken van pigmentverschillen kan  het verschil in styreentransport op verschillende plekken in de mal zijn.
Meerdere oorzaken zijn echter mogelijk: problemen vanuit de fabriek, mengen en roeren door de applicatier, kwaliteit van de mal,  temperatuur en luchtvochtigheid tijdens het spuiten en harden van de gelcoat, en meer.

Daarom laat dit estetische probleem zich ook niet oplossen door poetsen. Je kunt er wel weer wat glans oppoetsen, maar de pigmentverschillen zitten door de hele laag. Onderlinge verschillen per boot, de een meer dan de ander, zijn te verklaren uit kleine verschillen tijdens het productieproces, temperatuur, luchtvochtigheid, mengverhoudingen, wax, etc. Ook kan een mal beschadigd raken en gerepareerd worden. Dat levert plaatselijke verschillen in polyestereigenschappen op die ook weer van invloed kunnen zijn. Verwerken van polyester blijkt in de praktijk best een lastig te controleren proces en donkere kleuren vormen een extra uitdaging.

Uiteindelijk is er maar één definitieve oplossing voor dit probleem en dat is schilderen. En als je schildert in dezelfde kleur als het polyester vallen kleine beschadigingen ook allerminst op.

Bij mij beginnen de vlekken ook hinderlijk te worden. Afgelopen week in de weer geweest met polijstpasta en was, maar het blijft zichtbaar. We zien het nog een jaartje of  1 of 2 of 3 aan en dan misschien toch maar eens de verfkwast erover.